WILHELMINASLUIS  

 ANDEL

24 december 1944 Dode bij de Wilhelminasluis

Op 24 december 1944 moeten in opdracht van de Duitse bezetters goederen worden  vervoerd, misschien wel granaten. Waarschijnlijk start het  transport in Zaltbommel en gaat dan door de Bommelerwaard tenslotte over de Meidijk naar Poederoijen in de richting van de Wilhelminasluis om daar over de brug naar het Land van Heusden en Altena te gaan. 

Bij dit transport ook de landarbeider Jacob Hendrik Keinemans uit Kerkwijk, 46 jaar, met een boerenkar van zijn baas, de familie Slegh van de boerderij "Hemelrijk" in Kerkwijk.

Ter hoogte van de Andelse sluis, gesproken wordt bij het Gedenkteken, wordt het  transport onder vuur genomen door een Engels vliegtuig. 
Keinemans wordt daarbij rond 16.00 uur dodelijk getroffen. Vooral de familie W. Bok, deze woonde toen in een boerderij in de Poederoijense Hoek, en andere buurtbewoners verlenen hulp aan Keinemans. Later worden zij daar d.m.v. een advertentie voor bedankt.

Hieronder de boerderij van Wijnand Bok in de Poederoijense Hoek.

In   maart 2012 hoor ik van de heer Groeneveld, in de oorlogsjaren werkt hij als sluiswachter op de Wilhelminasluis, interessant nieuws. Hij heeft met zijn zuster gesproken die in 1944 in Poederoijen woont. Zij heeft gezien dat de begrafenisstoet, misschien wel alleen paard en wagen, van Keinemans langs haar huis komt, waarschijnlijk op weg naar Aalst. 

Op een plaquette op de begraafplaats van Bruchem komt de naam J.H. Keinemans voor als oorlogsslachtoffer. Op die begraafplaats is hij ook begraven. Dirk de Leeuw stuurde me in juni 2020 een stukje waaruit dat blijkt. Hij schrijft erbij:
"De heer Henk Bragt stuurde me onderstaande regels toe uit het Begraafboek van Bruchem, ondergebracht bij het RAR te Tiel nr.5291."

In het boek “De Bommelerwaard 1939-1945” staat het overlijden heel droog vermeld op pag. 131: “Gedood tijdens een beschieting van een colonne bij de Andelse sluis: de heer Keinemans uit Delwijnen”.

In een dagboek getiteld "Nederland en Oranje in bange dagen" van de oud-burgemeester van Hedel Cornelis van de Werken (geb. te Nederhemert) en uitgegeven in mei 1984, toen hij in Wijk en Aalburg woonde, verhaalt hij van dag tot dag wat er in de dorpen in de Bommelerwaard in de laatste oorlogswinter is voorgevallen. Op  pag. 44 staat het volgende te lezen.
"Wij hebben vandaag ook gehoord dat met kerstavond de heer J. Keinemans uit Delwijnen dodelijk is getroffen door een kogel van de geallieerde vliegers toen hij in Andel met paard en wagen moest rijden voor de Duitsers".

In die winterperiode van 1944-1945 vinden aanvallen met geallieerde vliegtuigen met grote regelmaat plaats en vooral transporten worden daarbij onder vuur genomen. In de Toren, een regionaal krantje, van december 1989 staat een artikel van H.V. de Bruijn uit Haaften. Ook in dat artikel wordt gesproken over een transport dat op 24 december 1944 over de Andelse sluis moet met goederen die worden vervoerd in opdracht van de Duitsers. De Bruijn ziet op die bewuste decemberdag vanaf de dijk bij Giessen ook hoe een Engels jachtvliegtuig, dat aanvallen doet op hen en op de sluis, met een gang in de Maas verdwijnt.

Wie ook een Engels vliegtuig op dezelfde dag in de Maas ziet storten na een aanval is Gijs Millenaar. In “Herinneringen 60 jaar Vrijheid” staat op pagina 60: “Twee Duitsers die bij mij waren vlogen direct in een schuttersputje, maar ik bleef bij het paard achter een hooischelf en had zodoende ook dekking. Ik zag hoe een Duits vliegtuig terugschoot op het Engelse jagertje, dat drie keer in zijn duik omdraaide en in de Maas vloog. Het water plonsde in een grote zuil omhoog, waarop andere Engelse jagertjes weer in hevige mate op de sluis begonnen te schieten”.

In februari 2012 heb ik een gesprek met Arie Versteeg die in die tijd met zijn ouders in een huis woont op het punt waar de Nieuwendijk bij de Batterij van Brakel uitkomt op de Waaldijk. Hij weet hij te vertellen, hij herinnert zich zelfs nog dat het op een zondag was, dat zijn vader en hij bij de woning twee paarden, waarvan één een kar achter zich heeft, hebben tegengehouden. Die paarden zijn bezweet en angstig en komen vanuit de richting van de Poederoijense Hoek, ongetwijfeld er vandoor gegaan tijdens een beschieting.

                terug naar Oorlog in de Regio